O campo da feira

Hai anos, no Porriño había feira de gando os días un e dezaseis de cada mes. Unha feira moi concurrida como acontece con aquelas localidades que, como esta, están nun cruce de camiños e son referencia para quen transita eses camiños. A feira celebrábase nunha fermosa alameda de platanos que estaba a carón do cimiterio. E digo que se celebraba, en pasado, porque xa non hai feira e tampouco árbores nesa alameda. Foron cortados nunha decisión insensata do entón alcalde do Porriño, eran tempos de dictadura, que provocou a queixa dunha gran parte da poboación. Sobre todo da do barrio da Carrola que era quen máis disfrutaba do lugar. Acabouse a feira do gando e tamén, hai un par de anos, outro goberno municipal, herdeiro ideoloxicamente do da tala, decidiu borrar o mercado dos días un e dezaseis de cada mes, que era o que quedaba daquela tradición.

Eu nacín na rúa Fernández Areal, unha das rúas de acceso á feira. Na paisaxe da miña nenez están os feirantes, as mulleres que viñan coas cestas na cabeza cargadas de productos da horta, o gando,… e tamén os vendedores ambulantes, o afiador, e un home e unha muller, que cos ollos tapados por unha tela, era quen de adiviñar como ía vestida calquera persoa do público que se congregaba en torno a eles, a cor dos seus ollos, o que levaba na man ou calisqueira cousa que lle preguntaran. Cando pasaron os anos, alguén me fixo saber que seguro que non eran dous e que con eles viñan quen se adicaban a roubar as carteiras das persoas máis distraídas pola actuación. Non sei, eu nunca vin roubar nada máis que un pouco de tempo a cambio de encher a alma de imaxinación.

A feira máis concurrida era a do primeiro de novembro, a de Santos, con arume a castañas e sabor a viño novo. Ese día, o noso barrio era unha festa chea de xente e colorido.

A nenez pasou, a feira morreu e as árbores desapareceron. Dos feirantes e o gando lustroso só quedan os retratos, e os carteristas comercian agora con accións preferentes que cotizan en bolsa.

O noso barrio tamén está cambiado. Algunha casa tapiada, outras derrubadas, para facer pisos, e moitos elementos desaparecidos.

Nunha das casas que aínda quedan en pé, vive Modesto, o capador. Nos seus tempos, un home de moita sona na bisbarra.

Modesto era un xigante para os nosos ollos infantís. Velo subir co seu cabalo a costa da igrexa camiño da corte, que estaba no medio e medio do barrio, era unha imaxe que, polo menos para min, vai quedar gravada mentres teña vida. Algunha vez coincidín na varanda con algún dos seus fillos cando Modesto chegaba e tiven a sorte de subir no cabalo.

Un día, non sei quen me convidou, fun ver como capaba un porco no Aviseiro. Foi a primeira vez que vin actuar as mans dun ciruxán. A pericia, o saber, a determinación daquelas mans, que fixeron a operación, rematada cun chorro de vinagre na ferida recién cosida, deixáronme pampo.

Na corte, ademáis de gardar o cabalo, o capador tiña pelexos de raposo a curtir e tamén colmeas. Desa conxunción gardo a miña repunancia polo mel, que me trae un universo de cheiros a cabalo e a curtido.

Nos días de procesión, na casa de Modesto vendíanse fachas. Nunha mesa que se colocaba na porta. A xente miuda do barrio adicabamonos a recoller os restos de cera na comitiva para logo levala á casa de onde saíran. Non me lembro de si a faena tiña premio económico pero si de que puñabamos todo o empreño na mesma.

O meu era un barrio de xente proletarizada, na Zeltia, no matadoiro, na avícola. Pero en paralelo, como un mundo que se resiste a sucumbir, tiñamos unha feira, unha alameda, un capador, pelexos de raposo a curtir, abellas, mel, cera… e un cabalo.